چیلر
چیلر دستگاهی است که با استفاده از یک سیال خنک‌کننده سیال ثانویه را که اکثر اوقات آب است، در سیکل خنک می‌کند. آب خنک در اپراتور تولید شده و برای مصارف مختلفی شامل خنک‌کردن ماشین‌آلات و خنک‌کردن هوا در فن کویل‌ها، هواسازها و …. مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چیلرها را به طور کلی به دو دسته می توان تقسیم کرد:
– چیلرهای تراکمی
– چیلرهای جذبی
چیلر تراکمی(آبی)
اصول کار در این دستگاه‌ها به این ترتیب است که سیال مبرد که در داخل لوله‌ها جریان پیدا کرده وارد ناحیه‌ای که قصد سردکردن آن را داریم شده و گرمای محیط را جذب و خود تبخیر می‌شود و از دمای محیط می‌کاهد. کمپرسورهای تبرید، کندانسور و اپراتور از اجزای مهم چیلرهای تراکمی هستند.
مکانیزم فشرده‌سازی گاز مبرد در کمپرسورهای مختلف متفاوت بوده و عموما کمپرسورها رفت و برگشتی، اسکرال، اسکرو یا سانتریفوژ هستند که همه آنها توسط الکتروموتور یا توربین کار می‌کنند.
چیلر تراکمی
کندانسور یک مبدل حرارتی است که اجازه می‌دهد گرما از مبرد به هوا یا آب انتقال پیدا کند. کندانسور چیلرها با آب یا هوا خنک می‌شود. کندانسورهای هوای خنک از لوله‌های مسی(برای مایع مبرد) و فین‌های آلومینیومی(جهت عبور هوا) تشکیل شده است.
دستگاه اندازه‌گیری مایع مبرد، جریان مایع مبرد را محدود کرده و با ایجاد افت فشار باعث می‌شود که مبرد از مایع گرم به گاز سرد تبدیل شود.
چیلر جذبی
چیلرهای جذبی از سیستم‌های تولید سرما هستند که با استفاده از آب مقطر و برومید لیتیم عمل می‌کنند. خروجی سیستم‌های چیلر جذبی، آب خنک در درجه حرارتی حدود ۵ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد می‌باشد که از این آب می‌توان برای سرمایش محیطی استفاده کرد.
چیلر جذبی
اجزای تشکیل‌دهنده چیلرهای جذبی عبارتند از :
– کندانسور
– ژنراتور
– اپراتور
– جذب کننده (ابزربر)
– پمپ
برج خنک کننده
در سیستم‌های جذبی از کمپرسورهای گرمایی(شامل ژنراتور، ابزربر، پمپ و مبدل حرارتی) برای جوشش مبرد در محوطه‌ای از محلول لیتیم بروماید و فشرده‌سازی بخار مبرد در فشارهای بالا استفاده می‌کنند.
افزایش فشار مبرد، افزایش دمای تراکم را به همراه خواهد داشت و این یعنی بخار مبرد در دما و فشار بالاتر به مایع تبدیل خواهد شد. به دلیل بالاتربودن دمای تراکم نسبت به دمای محیط، حرارت از کندانسور به محیط انتقال داده می‌شود.
مایع فشار بالا بعد از عبور از دریچه با کاهش فشار مواجه می‌شود و با ادامه روند کاهش فشار، نقطه جوش پایین می‌آید. سپس این مایع فشار پایین، وارد اپراتور شده و می‌جوشد. به دلیل این که دمای جوش اکنون پایین‌تر از دمای هوا است، حرارت از هوا به مبرد منتقل شده و مبرد می‌جوشد و خود هوا خنک می‌شود.
بخار مبرد دوباره وارد ابزربر شده و در آن جا توسط لیتیم بروماید حرارتش را از دست می‌دهد و کندانس می‌شود. لیتیم بروماید با جذب حرارت رقیق می‌شود و به ژنراتور پمپ می‌شود؛ اما از آن جایی که این محلول نمی‌جوشد، با افزودن حرارت، بخشی از محلول بخار شده و به راحتی از آن جدا شده و لیتیم بروماید خالص مجدد وارد ابزربر می‌شود و روند تکرار می‌گردد.
برج خنک‌کننده
مهمترین معیارهای انتخاب چیلر جذبی:
۱- استفاده از تیوپ‌های کاپر نیکل در ژنراتور، این روزها به دلیل گران‌بودن این لوله‌ها، اغلب سازندگان از لوله‌های مسی استفاده می‌کنند.
۲- پمپ سلوشن: این پمپ که وظیفه پمپاژ لیتیوم برو ماید غلیظ و رقیق با دو فاز، دما و دانسیته متفاوت و خوردگی بسیار بالا را برعهده دارد و هر دو به ورودی و خروجی‌های مختلف پمپ با یک شفت وارد می‌شوند(دو ورودی و دو خروجی مجزا) باید از نظر تکنولوژیک بسیار دقیق و حرفه‌ای باشد(HiTech).
۳- در ساخت چیلرهای جذبی به دلیل خوردگی بسیار بالای لیتیوم بروماید، سازنده باید پس از چربی‌زدائی از ورق‌های فولادی مورد استفاده در بدنه چیلر و قبل از شروع عملیات مونتاژ و ساخت چیلر نسبت به تهیه تائیدیه چربی‌زدائی اقدام نموده تا خریدار را از تمیزبودن ورق به کار رفته در ساخت چیلر جذبی و عدم امکان زنگ‌زدگی آن در طول بهره‌برداری مطمئن گرداند. همچنین رنگ‌آمیزی داخلی نیز باید دقیق و کامل اجرا شده باشد.
۴- جوشکاری‌ها باید بسیار دقیق و به صورت جوش زیر پودری(اتوماتیک) انجام شده باشند.
۵- شیرآلات به کار رفته در مدار چیلر نیز باید دارای Sertificate Test و Vacuum Test باشند.
۶- تابلو کنترل نیز باید قابل برنامه‌ریزی دقیق(Programmable) باشد.
منبع: ساختمون